Gwinty calowe - wymiary, tabela gwintów calowych

Co to jest gwint calowy?

Gwint calowy jest rodzajem gwintu, który powstał na bazie calowej jednostki miar, zamiast metrycznej. Jako że na naszej szerokości geograficznej posługujemy się systemem metrycznym, w Polsce ten typ gwintów do niedawna nie był popularny.

Przez długi czas ze wszystkich odmian calowych stosowano jedynie gwint rurowy G (zwany również BSPP), który znalazł zastosowanie w połączeniach hydrauliki budowlanej. Jednak z biegiem czasu dotarły do nas również inne gwinty anglosaskie - zarówno brytyjskie, jak i amerykańskie.

W efekcie aktualnie masz do wyboru przynajmniej kilkanaście norm tych części instalacyjnych.

Jakie są oznaczenia gwintów calowych?

Istnieje bardzo dużo oznaczeń gwintów calowych. Są one różne w zależności, na który rynek patrzymy – brytyjski czy amerykański.

Jakie są oznaczenia amerykańskich gwintów calowych?

Wśród amerykańskich oznaczeń dla gwintów calowych wymieniamy:

• UNC - gwint calowy, zunifikowany, zwykły; 
• UNF - zunifikowany gwint calowy, drobnozwojny, posiadający zarys trójkątny i kąt 60 st.; 
• UNEF - zunifikowane gwinty calowe, drobnozwojne, stosowane przy krótkich gwintach oraz cienkiej ścianie rur; 
• UN - gwinty zunifikowane o skoku uprzywilejowanym; 
• UNS - gwinty zunifikowane posiadający specjalne średnice oraz podziałki gwintu; 
• ACME - gwint amerykański trapezowy symetryczny o ogólnym zastosowaniu;
• NPT - gwint rurowy Briggsa, stożkowy, posiadający zbieżność 1:16; 
• NPS - gwint rurowy, walcowy.

Jakie są oznaczenia brytyjskich gwintów calowych?

Wśród brytyjskich oznaczeń dla gwintów calowych wymieniamy:

• BSW - gwint calowy Whitwortha, zwykły o trójkątnym walcowym zarysie i kącie 55 stopni;
• BSF - gwint calowy Whitwortha, drobnozwojny; 
• G (lub BSPP) - gwint rurowy walcowy, posiada zarys trójkątny 55 stopni; 
• Rp - gwint rurowy, walcowy wewnętrzny; 
• R (lub BSPT) - gwint rurowy, stożkowy, zewnętrzny; 
• Rc - gwint rurowy, stożkowy, wewnętrzny.

Takie oznaczenia są także używane w Polsce.

Jakie są inne oznaczenia gwintów calowych?

Poniżej znajdziesz kilka innych standardów gwintów calowych o przeznaczeniu specjalistycznym:

• E - gwint Edisona, elektrotechniczny; 
• NC - gwint specjalny elektryczny; 
• Pg - gwint specjalny instalacyjny, pancerny; 
• Rd - gwint okrągły; 
• RW, FG - gwint rowerowy; 
• W - gwint stożkowy do zaworów gazowych.

Jakie są wymiary gwintów calowych? Tabela gwintów calowych

Poniżej zebraliśmy wymiary gwintów calowych:

Powyższa tabela pozwoli ci przeliczyć gwinty calowe na milimetry (mm).

Jak zmierzyć gwint calowy suwmiarką?

Gwint calowy zmierzysz suwmiarką w następujący sposób:

• złap gwint w najszerszym miejscu tak, aby szczęki suwmiarki opierały się na szczycie zwojów; 
• odczytaj wynik na skali.

Tak dowiesz się, jaka jest średnica zewnętrzna. Natomiast jeśli potrzebna jest ci wewnętrzna średnica pod gwint calowy, robisz podobnie, tylko używasz małych szczęk suwmiarki, które wkładasz do wnętrza gwintu.

Jeśli zaś chodzi o pomiar skoku gwintu, wygląda on następująco:

• oprzyj szczęki suwmiarki równolegle na gwincie tak, aby dotykały szczytu dwóch odrębnych garbów; 
• odczytaj odległość; 
• podziel ją przez ilość bruzd pomiędzy szczękami suwmiarki.

Wynik będzie skokiem gwintu w milimetrach.